طراحی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی تربیت معلم ابتدایی جمهوری اسلامی ایران

چکیده پژوهش حاضر به منظور« طراحی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی تربیت معلم ابتدایی جمهوری اسلامی ایران» انجام یافته است. برای این منظور ابتدا پیشینه نظری و پژوهشی آموزش چندفرهنگی مطالعه و بر اساس آن چهار سوال پژوهشی زیر طرح گردید: 1. اصول تعلیم و تربیت چندفرهنگی جمهوری اسلامی ایران کدامند؟ 2. در چارچوب اصول حاکم بر تعلیم و تربیت چندفرهنگی جمهوری اسلامی ایران، برنامه درسی چندفرهنگی دارای چه ویژگی هائی خواهد بود ؟ معلم چه نقش ها و تکالیفی را باید عهده دار گردد؟ 3. راهبردهای برنامه درسی چندفرهنگی مطلوب تربیت معلم ابتدایی ایران چیست و بر اساس عناصر برنامه درسی چه تبیینی می شود ارائه کرد؟ 4. تفاوتها و مشابهت های برنامه درسی جدید و برنامه درسی فعلی تربیت معلم از منظرچندفرهنگی کدام است؟ روش مورد استفاده در این تحقیق غالبا" روش کیفی و با استفاده از تحلیل اسناد و روش مصاحبه بوده است. پژوهش حاضر دارای چهار نوع جامعه(سند) می باشد که عبارتند از: الف: مبانی دینی اسلام ب: اسناد بالادستی نظام ج: اسناد مربوط به ایران باستان د: اسناد وتجارب کشورهای منتخب در زمینه چندفرهنگی همچنین روش نمونه گیری استفاده شده برای هر چهار جامعه آماری این پژوهش، روش نمونه گیری هدفمند بوده است. حجم نمونه این تحقیق نیز به تفکیک چهار جامعه عبارت بودند از: - منابع دینی: تفسیر المیزان علامه طباطبایی، کلیه کتب آیت اله مطهری و آیت اله مصباح یزدی - اسناد بالادستی نظام شامل: قانون اساسی، سند چشم انداز توسعه، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و فلسفه تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران - اسناد مربوط به تاریخ ایران باستان شامل: کتاب های تاریخ تمدن و فرهنگ ایران، آموزش و پرورش در ایران باستان،آموزش از عهد باستان تا امروز، سرگذشت و سوانح دانشگاه در ایران، زمینه تاریخ آموزش و پرورش ایران و اسلام،تاریخ اجتماعی ایران، سی دی مربوط به سخنان عبدالمجید ارفعی: تهیه شده در بنیاد پژوهشی پارسه – پاسارگارد - اسناد برنامه های درسی مربوط به چهار کشور منتخب شامل: استرالیا، کانادا، مالزی و هند. این منابع به تفکیک کشورها عبارتند از: • استرالیا • national framework for values education in australian schools, 2005) • multicultural education curriculum support paper ، australia multiculturism • http://www.aussieeducator.org.au/curriculum/curriculum.html • http://www.aei.gov.au/aei/cep/australia/educationsystem/teacher/overview/default.htm • کانادا • realizing the promise of diversity: ontario’s equity and inclusive education strategy • characterizing initial teacher education in canada: themes and issues • encounters with otherness: curriculum and pedagogical challenges of responding to diversity in canadian teacher education • مالزی • curriculum development centre ministry of education malaysia • educational reform and policy dynamics: a case of the malaysian “vision school” for racial integration • multiculturalism in art education: a malaysian perspective • سند مربوط به سیستم آموزشی مالزی: دفتر همکاری های بین المللی وزارت آموزش و پرورش • هندوستان • national curriculum framework 2005: perspective & curricular areas • integration of culture education in the school curriculum • national curriculum framework for teacher education 2009 • سند مربوط به نظام آموزشی هندوستان: دفتر " اطلاع رسانی و سنجش افکار " شورای عالی انقلاب فرهنگی با توجه به فقدان اصول آموزش چندفرهنگی در ایران برای طراحی برنامه های درسی، ابتدا اصول تعلیم و تربیت چندفرهنگی از طریق بررسی منابع مختلف داخلی و خارجی طراحی گردید. سپس بر اساس اصول حاکم بر تعلیم و تربیت چندفرهنگی، ویژگی های برنامه درسی چندفرهنگی استخراج گردید. در ادامه برای طراحی برنامه درسی چندفرهنگی تربیت معلم ضرورت داشت ویژگی های معلم چندفرهنگی احصاء گردد، بدین منظور نقش و تکالیف معلمان برای ایفای نقش و ماموریت چندفرهنگی تبیین گردید. در مرحله بعد راهبردهای برنامه درسی چندفرهنگی مطلوب تربیت معلم ابتدایی ایران طراحی گردید. این راهبردها بر اساس عناصر برنامه درسی آیزنر تدوین گشت. در نهایت تفاوت و مشابهت برنامه های درسی جدید و فعلی تربیت معلم از منظر چندفرهنگی مقایسه گردید.